شرکت نوین بس‍پار سازه با پشتوانه سالها پژوهش در زمینه های مختلف علوم مهندسی پلیمر، در سال 1390 تاسیس گردید. این شرکت پیشگام در زمینه تولید کامپاندهای تخصصی و مستربچ های پلیمری قابل رقابت با محصولات شرکتهای معتبر جهانی است. بطوریکه با بهره گیری از دانش پلیمری نیروهای متخصص و علمی در حال تولید انواع مستربچ ها و کامپاندهای تخصصی برای صنایع مختلف پلیمری است.

لطفا در ابتدا خود را معرفی بفرمایید و خلاصه ای از پیشینه فعالیت خود را توضیح دهید.
خراسانی: محمد مهدی خراسانی هستم. دکترای مهندسی پلیمر خود را از دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال 1388 گرفتم. از سال 89 با همکاری یکی از دوستان قدیمی، آقای دکتر هادی سبحانی که پیش تر فعالیت پژوهشی خود را شروع کرده بودیم و در حال حاضر عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی همدان هستند، این شرکت را تاسیس کردیم. در ابتدا بر روی یک تعداد افزودنی های خیلی خاص آنتی باکتریال تمرکز کرده بودیم. اما به سرعت توسعه محصولات را شروع کردیم. بر روی افزودنی های دیگر صنعت پلاستیک علی الخصوص صنعت فیلم متمرکز شدیم. در ادامه هم خطوط تولید شرکت و هم سبد محصولات توسعه پیدا کرد. در حال حاضر کارخانه ما در شهرک صنعتی بهاران در استان همدان شهرستان بهار مستقر است و با ظرفیت 10 هزار تن در حال تولید است. توسعه محصولات ما به سمت مستربچ های سفید و مستربچ های کربنات و تعدادی کامپاندهای تخصصی پیش رفته است و امیدواریم در سال آینده در حوزه مستربچ های افزودنی پت توسعه محصول داشته باشیم. در زمینه تولید مستربچ های مشکی و کامپاندهای مشکی بر پایه پلی اتیلن برنامه ریزی کرده ایم. تعدادی پروژه در زمینه کامپاندهای پایه PP کار کردیم که با توجه به تیم R&D قوی ای که شرکت دارد ، نوید بخش این است که در سال آینده توسعه محصول در این زمینه داشته باشیم.

در تامین مواد اولیه با چه مشکلاتی روبرو هستید؟
خراسانی: واحدهای تولید مستربچ و کامپاند وابستگی به حداقل دو دسته مواد اولیه دارند. یک بخش از صنعت پتروشیمی که تولیدکننده موادپلیمری هستند، تامین می شود. ما در همین بخش معضلاتی داریم. گریدهای تخصصی که انتظار داریم وجود داشته باشد، در ایران تولید نمی شود. اگر چه بخش عمده ای از مواد مورد نیاز از پتروشیمی های داخلی تامین می شود اما برای تولید تعدادی از گریدهای تخصصی که نیاز صنعت است، باید از طریق مذاکره در جلسات تخصصی، تلاش بشود تا در داخل کشور به تولید برسد. خود من چون 10 سال سابقه در شرکت پژوهش فناوری پتروشیمی دارم با صنایع بالادستی، فرآیندها و تکنولوژی های تولید پلی اتیلن، PP و PS و ABS که در ایران وجود دارد آشنا هستم.
بخش مهم تر، مواد شیمیایی، فیلرها و افزودنی ها هستند که عمدتا از خارج از کشور تامین می شوند. در مورد فیلر کربنات کلسیم مشکل نداریم اما در تقویت کننده ها مشکل وجود دارد. فیلرهای تخصصی مثل تالک، کائولن و وولاستونیت با کیفیتی که در خارج از ایران کامپاندها تولید می شوند، در ایران وجود ندارد.
در حوزه افزودنی ها به طور کامل وابسته به واردات هستیم. خداروشکر شرکت های بازرگانی قوی وجود دارند که در شرایط عادی همیشه حامی تولیدکنندگان بوده اند. اما در شرایط تحریم که چند سالی است با مشکلات آن دست به گریبان هستیم، شرکت های بازرگانی هم لطمه های زیادی خورده اند. علیرغم اینکه تلاش ها و ادعاهایی بر پایه تولید برخی افزودنی ها از سوی صنایع شیمیایی مطرح بوده اما توسعه زیادی در زمینه مواد شیمیایی و افزودنی هایی که در صنعت ما وجود دارند، اتفاق نیفتاده است. این وابستگی شدید ما را در شرایط تحریم سیاسی و اقتصادی محدود می کند. تلاش هایی در زمینه آنتی اکسیدانت ها شده است ولی هنوز تولید داخل نداریم. در زمینه برخی وکس ها و لوبریکنت ها و روان کننده ها تعدادی شرکت داخلی علی الخصوص شرکت های دانش بنیان شروع به تولید کرده اند و کارهای خوبی انجام شده است. یک بخش 20، 30 درصدی را دارند تامین می کنند اما در بخش بزرگی از افزودنی ها وابستگی شدیدی داریم. انتظار می رود در شرایط آزاد اقتصادی تبادل کالا وجود داشته باشد و ما بتوانیم معضلاتمان را حل کنیم.
در تامین آنتی اکسیدانت ها، آنتی یووی ها، آنتی استاتیک ها، لیزکننده ها، پراکسایدها، برخی از استابیلایزرها در صنعت PVC و همچنین تیتان و دوده های مورد استفاده در صنعت پلاستیک محدودیت های زیادی وجود داشته است.

اثرات تحریم را بر صنعت مستربچ و کامپاند چطور ارزیابی می کنید؟
خراسانی: اگر واقع بینانه نگاه کنیم، در یک مقطعی حدود 7،8 سال پیش بخشی از تحریم ها موجب نیاز شدید به تولید داخلی شد. خیلی از تولیدکنندگان داخلی در آن مقطع رشد کردند. خودشان را از نظر دانش تقویت کردند و محصولات بیشتری را به بازار عرضه کردند. گشایشی شده بود و صنایع پایین دستی هم توسعه پیدا کرده بودند. از جمله صنایع خودروسازی، بسته بندی، لوازم خانگی و… از طرف دیگر مستربچ سازها و کامپاند سازها توانستند این نیازها را پاسخ بدهند. از این جنبه تحریم در دوره های قبلی مثبت بود. اما دوره جدید تحریم، از آنجا که انتقال پول را به شدت مشکل کرده، دسترسی به مواد اولیه معضل بزرگی ایجاد کرد و بازار را تحت تاثیر قرار داد. متاسفانه سودجویان هم غیرقابل کنترل هستند یا ساز و کار کنترل آنها در ایران وجود ندارد. شرکتهای کامپاندینگ رشد خوبی کرده اند و با قدرت در حال توسعه هستند. البته بازوهای بازرگانی با حداکثر تلاش شان در شرایط تحریم کمک کرده اند. سودهای خوبی هم نصیب شان شده اما صنعت را لنگ نگذاشتند.
متاسفانه سیاست هایی که در سال های 96 و 97 در پی تحولات ارزی اتفاق افتاد، ما را ظاهرا دچار خود تحریمی کرده که بار مضاعفی شده بر بار تحریم های بین المللی. ما مسوولیم به خاطر حفظ صنعت مان تلاش کنیم و در مجامع مختلف این بحث خود تحریمی را باید مطرح کنیم. این بدین معنی نیست که تولید داخل نادیده گرفته شده اما سیاست های دیگری ارجح بر تولید است که اجازه اجرا شدن سیاست های حمایت از تولید را نمی دهد. تنها راه حل این است که از اصناف و اتحادیه ها و انجمن های خودمان استفاده کنیم و در حد امکان تلاش کنیم تا این سیاست ها را به نفع رونق تولید عوض کنیم.

چه راهبردها و راهکار هایی وجود دارند که به توسعه صنعت مستربچ و کامپاند منتج خواهند شد؟
خراسانی: فکر می کنم راهکارها چیزهای عجیب و غریبی نیستند. مسیری به تولید بدهیم که همه دنیا می دهند. تسهیلات متنوعی باید فراهم بشود. جریان ورود مواد اولیه را به صورت کنترل شده و به دور از مسیرهای مفسده آمیز، فراهم کنند.
در بحث مالیات باید بازنگری هایی انجام بشود. برای پشت سر گذاشتن رکود، باید مالیات ها را به سمت تشویق تولید ببریم نه اینکه به سمت دلسرد کردن تولید سوق بدهیم. تعرفه های گمرکی باید درست دیده بشود. انجمن ما در این زمینه تلاش های زیادی کرده است. بحث صادرات بسیار بسیار اهمیت دارد. خود دولت باید بیاید و کمک کند تا صادرکننده رشد کند. نباید تنها به صنایع بالادستی ما یعنی پتروشیمی ها بها داده بشود تا بتوانند صادرات داشته باشند چون ارز کشور را تامین می کنند. اگر چه حمایت از پتروشیمی ها لازم و واجب است به شرطی که صادرات منجر به کمبود عرضه در داخل نشود که متاسفانه شده است. این امر ما را دچار تلاطم های هفته به هفته و ماه به ماه می کند. کنترل صادرات باید به شکلی باشد که خللی در عرضه مواد در داخل کشور به وجود نیاید. تولیدکنندگان با تمام دانش و تکنولوژی و توان سرمایه ای که در اختیار دارند، زحمت زیادی می کشند.
اگر بخواهیم یک راه حل بسیار مهم ارائه بدهیم، تقویت بنیه علمی و دانش این مجموعه هاست. عدم توسعه دانش در مجموعه های کامپاندینگ به سرعت مجموعه ها را به سیستم های کم بهره تبدیل می کند. واحدهای مستربچ و کامپاند باید پویا باشند. چون همیشه باید نیازهای کاستومایز مشتریان را پاسخ دهند. دانش روز از سمت دانشگاه ها کم تزریق می شود. به نظر من اساتید پلیمر باید به این حوزه ورود کنند. ورود ناقص فایده بخش نیست. پروژه هایی که به سمت نگاه مقاله محور برود، در این سالها هیچ سودی نداشته است. خودم از قشر دانشگاهی هستم و در بخش پژوهش فعال بوده ام. در دانشگاه هم تدریس کرده ام. پروژه های در حال انجام را کم بازده دیده ام.
کشش از سمت صنعت و حضور قوی دانشگاه و مراکز پژوهشی کمک می کند که ما راه حل های جدید و نوآورانه را برای توسعه صنعت ایجاد کنیم. این صنعت در تنوع تولید دستش باز است. راهبرد نهایی این است که علاوه بر سیاست های بالادستی، به دانش و توسعه تکنولوژی های داخلی تجهیز شویم.
باید بیاییم در محصولات مان تکنولوژی develop کنیم. شاید این تکنولوژی ها کوچک باشند ولی چون بیس فرمولاسیون دارند، دستمون باز است و دانش کمک مان می کند.

با توجه به اینکه ریاست کمیسیون بازرگانی انجمن را برعهده دارید، فعالیت اعضای انجمن را چگونه ارزیابی می کنید؟
خراسانی: هدف اصلی تشکیل کمیسیون بازرگانی این است که بتوانیم با فعالیت گروهی نظرات و تجربه های مختلف اعضا را کنار هم جمع کنیم و تصمیم سازی مناسبی را برای هیات مدیره انجام بدهیم.
با استفاده از پتانسیل بازرگانی شرکت های تولیدکننده مستربچ و کامپاند و کمک فکری و تجربی که در جلسات کمیسیون می تواند بین اعضا حاکم بشود، نیازهای مشخص اعضا شناسایی شده و نسبت به تامین آن به بهترین شیوه اقدام می شود.
امیدوارم مشارکت بیشتری در کمیسیون بشود و شرکت های بیشتری در جلسات کمیسیون حاضر باشند. تا با اشتراک دانش و تجربه و ارائه راهکار ها و راه حل ها، نیازها به سرعت شناسایی و مرتفع بشود.

تعاونی انجمن سرانجام شکل گرفت و در حال آغاز فعالیت است. شما عضو اولین هیات مدیره تعاونی انجمن مستربچ و کامپاند هستید. تشکیل تعاونی و کمکی که می تواند به اعضا داشته باشد را چگونه ارزیابی می کنید؟
خراسانی: تشکیل تعاونی ایده ای بوده که در انجمن های دیگر هم مطرح شده و مشکلاتی هم به دنبال خودش داشته است. شاید تجربه های خیلی موفقی در این حوزه وجود نداشته باشد اما من معتقدم که به دلیل وجود تجربه های ناموفق یا مفاسدی که بعضا وجود داشته است، دلیل بر این نیست که این ایده باید کنار گذاشته می شد. ضرورت تشکیل تعاونی مشخص است. برای تامین واحدهای کوچک یا تامین مواد اولیه ای که در حجم بالا برای اعضا قابل تهیه نیست، تعاونی می تواند کمک کند.برای تشکیل تعاونی فرااستانی تامین نیاز تولیدکنندگان آمیزه های پلیمری نظرات اعضا همگی جمع آوری شد و تجربه های قبلی به خوبی ارزیابی شد. در نهایت یک اساسنامه که همه جوانب آن سنجیده شده در مجمع تعاونی به تصویب رسید. سعی میکنم به این موضوع کمک کنم. در این زمینه امیدوارم اعضا مشورت فکری خوبی به ما بدهند.

برنامه های شما در کمیسیون بازرگانی انجمن چیست؟
خراسانی: همان طور که در جلسات کمیسیون بازرگانی و دیگر کمیسیون ها هم مطرح شد، رییس کمیسیون یک هماهنگ کننده است برای تشکیل جلسات که در جلسات آرای اعضا به خوبی گرفته و مسایل به خوبی طرح شود. تجربیات آنجا به اشتراک گذاشته بشود و پیشنهادات جهت تصمیم سازی به هیات مدیره ارائه شود. برنامه من این است که تلاش کنم بعد از وقفه ای که به واسطه کرونا در جلسات افتاده، جلسات کمیسون را با نظم بیشتری برقرار کنم. تلاش خواهم کرد افراد بیشتری را جذب کمیسیون کنیم. از شرکت های مختلف درخواست می کنم نمایندگان خود را به جلسات کمیسیون بفرستند تا جلسات پربارتری را به لحاظ تعداد اعضا داشته باشیم و منظم تر برگزار کنیم تا به لحاظ کیفیت و کمیت جلسات مطلوب تری داشته باشیم. حضور خود را در جلساتی که باید به عنوان نماینده هیات مدیره حضور داشته باشم حفظ و تقویت خواهم کرد و با مطالعه و با دانش در جلسات حضور پیداکنم.
تلاش برای بهبود تامین از پتروشیمی و مسایل و مشکلاتی که در بورس کالا وجود دارد و رفع نیازها به مواد اولیه پتروشیمی مهم ترین موضوع ماست. کمیسیون بازرگانی جایی ست که می توانیم از اعضای غیر اصلی هم استفاده کنیم که عمدتا شرکت های بازرگانی هستند. در جلسات حضور خوبی داشتند و تجربیات بسیار ارزشمندی ارائه دادند و بازوهای بازرگانی تولیدکنندگان هستند. تلاش می کنم همان طور که به طور شخصی ارتباط خوبی با آنها دارم، به صورت سازمانی هم این ارتباط را تقویت کنم. 0و بیشتر از آنان راه حل بخواهیم و از تجربیات شان به بهترین شکل بهره ببریم. تا بتوانیم افزایش و کاهش مواد اولیه در بازار را کنترل کنیم.

صحبت پایانی
خراسانی: در جلسه کمیسیون بازرگانی، اعضا به من لطف داشتند. قطعا افراد قویتری وجود دارند. اما دوستان لطف داشتند و بنده را به عنوان رییس کمیسیون انتخاب کردند. امیدوارم در مدتی که این مسوولیت را دارم کوتاهی نکنم و اعضا از من راضی باشند. تلاشم را می کنم که تجربه اندکی که به دست آوردم را آمیخته کنم با تجربه دیگران و افراد بزرگی که در این صنعت حضور دارند.
از آنجا که در شرکت خودم هم درگیر امور بازرگانی بوده ام، دوستان خوبی در این زمینه پیدا کرده ام. از آنها کمک خواهم گرفت و مشاوره های حقوقی را به مسایلی که داریم اضافه خواهیم کرد تا برای تصمیمات بهتر یاری دهنده ما باشند.
در حوزه تصحیح روش های سهمیه بندی برای اعضای تولیدکننده مستربچ و کامپاند، همه تلاشم را می کنم تا وزات صنعت بتواند تولیدکنندگان مستربچ و کامپاند را از صنایع پایین دستی تمییز بدهد و درک بهتری نسبت به نیازهای صنعت مستربچ و کامپاند داشته باشد.
طی ماه های آینده شاهد برگزاری ششمین کنفرانس بین المللی مستربچ و کامپاندهای پلیمری خواهیم بود. با وجود اینکه روند واکسیناسیون در کشور سرعت بیشتری گرفته، اما همچنان دغدغه های جدی در مورد برگزاری حضوری همایش ها و گردهمایی ها وجود دارد. از طرف دیگر بیم اینکه سویه های جدید این ویروس نسبت به واکسن هایی که تا کنون عرضه شده مقاوم باشند، وجود دارد. در عین حال تجربه موفق برگزاری پنجمین کنفرانس به صورت کاملا مجازی نشان داد که می توان از بسترهای نوین فناوری برای برگزاری رویدادهای بزرگ بهره برد.
کنفرانس بین المللی مستربچ و کامپاند پس از 5 دوره متوالی توانسته جایگاهی رفیع در میان زنجیره صنعت پتروشیمی در کشور به دست بیاورد و با همت هیات مدیره انجمن هر سال بر بعد بین المللی آن افزوده شده است. امیدوارم با رفع نگرانی از شیوع بیشتر بیماری طی ماه های آینده بتوانیم شاهد برگزاری این رویداد به صورت حضوری و مجازی باشیم تا بتوانیم از مقالات بین المللی شرکت های برجسته خارجی هم چون دوره گذشته بهره مند شویم.
از تمامی دوستان در صنایع پلیمر دعوت میکنم برای حضور در کنفرانس بین المللی مستربچ و کامپاندهای پلیمری برنامه ریزی نمایند و از سخنرانی های متنوعی که در بخش های گوناگون تدارک دیده شده است بهره برداری بهینه داشته باشند.
در پایان امیدوارم با مشارکت تمامی تولیدکنندگان مستربچ و کامپاند بتوانیم گام هایی محکم در راستای تامین نیازهای اعضا از طریق تعاونی برداریم.